lalka artystyczna
15/12/2108 - 20/01/2019
Sala Poplenerowa, Antresola
wernisaż 14/12/2018, godz.18.00

Cztery artystki zajmujące sią mało spopularyzowaną, choć bardzo autonomiczną dziedziną sztuki jaka jest lalkarstwo artystyczne. Dziedziną sztuki nietypową, nie do końca nazwaną, wywołującą niewłaściwie ukierunkowane skojarzenia. A przecież prezentowane na wystawie dzieła nie są aktorami w teatrze lalek, nie są rekwizytami, ani też znakiem plastycznym postaci w teatrze alternatywnym. Nie znalazłyby miejsca w pokoju dziecinnym, ani w sklepie z pamiątkami, nie służą zabawie. Niosą własne znaczenia i własną wartość estetyczną. Jak je zatem nazywać? – artefaktami?, obiektami?, postaciami? Lalka artystyczna jest dziełem samodzielnym, rodzajem rzeźby, w której ważna jest siła przekazu estetycznego i emocjonalnego. Artystki sięgają po materiały tekstylne, skóry naturalne, drewno, glinkę szamotową i porcelanową, papier mache, wosk pszczeli, runo wełniane, elementy z metalu i tworzą z nich ludzkie postacie, odtwarzają życie, jednocześnie przypominając o jego nietrwałości.

Każda z Autorek ma własny, niepowtarzalny styl, wybiera inne tematy, ujawnia inne odniesienia i znaczenia. Barby (nie Barbie) - Pauliny Kary, prezentowane pojedynczo lub w mikroinstalacjach- kanon piękna w krzywym zwierciadle z ironią i dystansem; kolekcja Klaudii Gaugier inspirowana bestiariuszem z mitologii słowiańskiej; papierowe rzeźby z duszą, rzeźby świadome własnej nietrwałości Mirosławy Truchty-Nowickiej; przypominające żywych ludzi malutkie lalki Małgorzaty Maćkowiak.

Poprzez lalkę-rzeźbę wkraczamy zatem w szeroki krąg artefaktów kulturowych, w którym wykonana ręką ludzką postać antropomorficzna sytuowała się w sferze sacrum. „Antropomorficzne przedstawienia były miejscem bezpośredniego zetknięcia transcendentnej duszy oraz nieożywionej materii, a zatem siedzibą wielkiej i świętej tajemnicy”. (Victoria Nelson, Sekretne życie lalek). Lalki-rzeźby sytuują się  między czymś zrozumiałym a jedynie odczuwanym.
Wiecej - w tekście katalogowym w załączniku.

O Autorkach:

Klaudia Gaugier / Horka Dolls
           Urodzona w Łodzi, w 1971 roku. Absolwentka Wydziału Malarstwa, Grafiki i Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Dyplom w 1998 r. z malarstwa i rysunku w pracowni prof. Nicola Nascova. Twórczość w zakresie lalkarstwa artystycznego oraz scenografii, malarstwa, rzeźby, grafiki i fotografii. Wystawy lalek w kraju i za granicą. Publikacje w kolekcjonerskich magazynach branżowych, min. "Art Doll Quarterly" USA, "Doll Collector Magazine" USA, "Puppen & Spielzeug" Niemcy, "Dear Dolly Magazine" Hiszpania/Rosja. Lalki w kolekcjach prywatnych w Polsce i na świecie. Zakorzeniona na Ślęży pod Wrocławiem w ciemnym lesie trenuje wyobraźnię, a na szczycie znajduje natchnienie.
              "Lalki tworzę od 2012 roku, a motorem napędowym cały czas pozostaje kusząca wizja stworzenia przedmiotu wyjątkowego i ekscytująca możliwość wizualnej transformacji materii, polegająca na zmianie prostego, bezkształtnego tworzywa jakim jest glina, w obiekt posiadający wielką moc – kiedy lalka „zaczyna patrzeć”.  Tworzenie staje się jakby alchemicznym procesem, w którym przedmiot nabiera cech podmiotowości wykraczającej poza ramy martwej rzeczy, a to budzi podniecenie i ciekawość".(Klaudia Gaugier) 

Paulina Kara
         Urodzona  w Nisku, w 1981. Ukończyła Liceum Sztuk Plastycznych w Rzeszowie, dyplom –snycerstwo 2001. Studiowała w Instytucie Sztuk Pięknych przy UMCS w Lublinie kierunek malarstwo, fakultet ceramika. Dyplom-pracowania Jacka Wojciechowskiego, prezentowany w Galerii Białej w Centrum Kultury w Lublinie, TVP –„Regiony Kultury”, oraz nagrodzony wyróżnieniem dziekańskim 2006. Lalką zajmuje się od zawsze , osadzając je w instalacjach artystycznych, tworząc postaci portretowe lub do animacji poklatkowych , spektakli profesjonalnych lub amatorskich, lalki artystyczne. Współpracowała z Teatrem Lalki we Wrocławiu, łódzkim Teatrem Nowym.
Obiekty autorstwa artystki obejrzymy w ekspozycjach stałych Parku Zwierzynieckiego, Pałacu Biskupiego –Janów Podlaski , Pałacu Łochów, Pałacu Sieniawa, Hotelu Tobaco, Pułaska Residence.
           Wybrane wystawy: Przystanek- Galeria Zajezdnia, Lublin; Kolejka Linowa - Międzynarodowy Festiwal Landart  w Zwierzyńcu; Wieża - Festiwal Dialogu 4 Kultur w Łódzi; rzeźba, Spectra -Warszawa 2009; Remont Generalny –Galeria Biała, Lublin; Białe Kombinacje – Galeria Sanocka; Montescaglioso -wystawa międzynarodowa we Włoszech; Biała Strefa - Austriackie Centrum Kultury, Warszawa;  Festiwal Sztuki Lalkarskiej – Bielsko-Biała, 2016; Festiwal Animacji –Bydgoszcz 2016; Wieża – na wystawie Wspólnota, współczucie, współczułość – Miejska Galeria Sztuki w Częstochowie.

Małgorzata Maćkowiak
           Urodziła się i mieszka w Krakowie. Studiowała w pracowni prof. Jana. Szancenbacha na Wydziale Malarstwa Krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Dyplom z wyróżnieniem. Stypendystka Ministerstwa Kultury i Sztuki. Zajmuje się malarstwem monumentalnym oraz malarstwem sztalugowym, rzeźbą, rysunkiem, ilustracją i ilustracją dla dzieci. Tworzy  lalki artystyczne. Uczestniczyła w około 100  wystawach zbiorowych  w Polsce, Japonii, Szwajcarii, Niemczech , Austrii, Francji , Słowenii, Ukrainie, USA i Wlk. Brytanii. Realizowała kilkanaście projektów artystycznych w przestrzeni parkowej w Polsce i Czechach oraz w Ukrainie. Artysta - rezydent w roku  2008 w międzynarodowym projekcie  artystycznym Meeting In Zdonov. W 2012 roku reprezentowała Polskę  w międzynarodowym  projekcie Artcamp 2012  w Toyama w Japonii oraz w 2015 w  Art camp w Takaokaw  Japonii. W 2018  roku uczestniczyła w  międzynarodowym Sympozjum  w  Czeskim Krumlowie  w  Egon Schiele Art Centrum. Autorka kilkanastu wystaw indywidualnych w  Polsce, m.in.  w Krakowie, Warszawie,   Kazimierzu nad Wisłą, Zakopanym, Rybniku, Jastrzebiu Zdroju, Bielsku Białej,  Katowicach, Kielcach  czy Nowej Soli i Ukrainie  w Kijowie Galeria Tryptyk czy Iryna  oraz  Wlk Brytanii w 2017 roku w i Londynie-  Galeria Posk. Prace w zbiorach prywatnych w kraju i zagranicą.  

Mirosława Truchta-Nowicka
             Urodzona w 1966 r., absolwentka Wydziału Artystycznego WSP w Częstochowie (obecnie Uniwersytet im. Jana Długosza), dyplom w 1994 na kierunku Projektowanie Plastyczne u prof. Jerzego F. Sztuki i prof. Wernera Lubosa. Zajmuje się lalką-rzeźbą z papieru, tworzy kompozycje przestrzenne, płaskie i obiekty. Jest członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Artystów Tworzących Papier i w Papierze IAPMA (International Association of Hand Papermakers and Paper Artists).

         W latach 90. XX wieku pracowała w Teatrze Lalki I Aktora “Pinokio” w Łodzi, gdzie odkryła lalkę jako medium. W swojej twórczości dąży do uwolnienia lalki od wszelkich ról społecznie i kulturowo narzuconych, aby uczynić z niej samodzielny obiekt wypowiedzi artystycznej. Tworzy cykle rzeźb z papieru, m.in. figury związane z literaturą, kolekcja lalek-rzeźb inspirowanych kulturą Japonii, Ludzie-ptaki. Od 2009 roku lalki-rzeźby z papieru uczestniczą w licznych wystawach zbiorowych, indywidualnych, prezentowane są na festiwalach. Wybrane wydarzenia: XXVII Międzynarodowy Festiwal Sztuki Lalkarskiej w Bielsku-Białej; Przydrożne przenośnie – od słowa na papierze do przenośni z papieru w Muzeum Częstochowskim, 2011; W sobie – sztuka papieru, Muzeum Częstochowskie, 2016/17; wystawa konkursowa MUZA 2015 – MAGDALENA ABAKANOWICZ; PULP AND FICTION (Izrael 2015r.). Na międzynarodowym festiwalu "SOFIA PAPER ART FEST 2018", Bułgaria, 2018; na II Przeglądzie Sztuki Współczesnej Nowa Awangarda, Galeria Szyb Wilson, Katowice, 2018 prace zostały nagrodzone wyróżnieniami.

           “Papierowe, antropomorficzne kształty stały się dla mnie idealnym sposobem opisywania świata. Lalka - “homunkulus” - symbol duchowości ukrytej głęboko w człowieku,  i Papier – od wynalezienia dokumentujący życie człowieka, a jednocześnie symbol nietrwałości, tymczasowości, potęguje tajemnicę antropomorficznych kształtów, ożywia i kieruje w przestrzeń bardzo ulotną i bardzo pojemną. Odpowiada mi to, że oba media zawierają w sobie wiele sprzeczności i ogromny potencjał. Są zwyczajnymi, ciepłymi i bardzo wrażliwymi środkiemi ekspresji i narracji. Wykorzystuję to, poddając je wyjątkowo długiemu procesowi tworzenia, opowiadam, przypominam, przywołuję, dotykam... Używam  papieru pakowego szarego i białego, makulatury i własnoręcznie czerpanego”.